Hevalê Rêbaza Barzanî û Seîd Elçî Derwêşê Sado çima ajan hat nîşandan?/Îbrahîm GUÇLU, sîyasetmedar
Derwêş Sado encama nexweşiya koronayê di 02. 10. 2020an de di şertên gelek zehmet de jiyana xwe ji dest da. Zeynelabidîn Zinar 2011an de jiyana wî nivîsandiye. Pirtûk di Weşanxaneya PENCÎNAR de hatiye weşandin. Sipas ji wî re. Wî karekî baş kiriye. Jiyana xebatkarekî Doza Kurdistanê daîm kiriye. Seîd Veroj, di derbarê jiyana Derwêşê Sado de piştî mirina wî bi kurtî nivîsand. Ez jî nêrînê Seîd Veroj parva dikim. “Derwêşê Sado, di sala 1934an de ji dayik bûye û nevîyê Bişarê Çeto ye. Sadoyê bavê wî û gelek merivên wan ên din, sala 1936an ji ber êrîşên dewletê mecbûr mane ku derbasê Binxetê bin. Ew xwendina xwe ya seretayî ta bi lîseyê li Binxetê temam…
salveger’a Maqûl Mîrzê Çoloye
3-ê meha çirya pêşin sala 2020 î salveger’a Maqûl Mîrzê Çoloye,ku bi xelata here blindva,h’izkirina h’emmiletîyêva hatiye xelatkirin. Salek derbaz bûye,lê k’ar û xebatêd wî ,plan û projêyêd wî ku bona miletê xwe,bona Êzdîxanê h’emdinyayê nîv cîda mabû îro mîaser dibe.R’uhê wî t’evî meye,r’uhê wî t’evî Milete. Mîrze Çolo hê r’êberiyê Êzdîxanê dike. Bîranîna Mîrzê Çolo wê h’eta -h’etayê dilê her merivîda bimîne,navê wî wê ser zarê her êzdîkî şîrh’elal bê wek’ilandinê qur’ne bi qur’ne . Fêdêrasîona Ezdîyê Franca bona Salveger’a bîranîna Maqûl Mîrzê Çolo careke dîn serxweşîyê dide t’emamiya Êzdîxanê û Malbeta wî. ———————————————-  Сегодня церемония годовщины:смерти Мирза Слояна в Акналич(АРМ) Мы будем присутствовать мысленно.И многие-многие езиды- со всех концов мира. F.Y.F 3.11.2020
Ҫend fikir derheqa Rȇvabirȋya Ȇzdîyan da/Eskerȇ Boyȋk
Ji pey qedem guhestina Mîrê Êzdîxanê Mȋr Tehsȋn beg ra valahîk di nav rêvabirȋya civaka Ȇzdîyan da ҫȇ bû. Berȇ jȋ rȇvabirȋ xurt nȋbû, lȇ ji bo nava evdȇn Ȇzdȋ da bawarȋ berbi rȇvabirîyȇ hȇ hebû valayȋ ewqas nedihat texmȋnkirin, eger pirsgirȇk ҫȇ dibûn Êzdîyan alȋyȇ Mȋrȇ xwe dinhȇrin. Benda gotineke wȋ bûn. Mȋr dinȇdȋtȋ, bȋnfire, fikirdarekȋ mezin bû. Axaftina xwe da fesal bû, zêde nediaxivî. Cihanȇ da naskirȋ bû. Xȇrxweza jȋ, nexweza jȋ qedrȇ wȋ digirtin, jȇra hesab rûdiniștin. Xwestin û gazinȇ civakȇ jȋ kȇm nȋbûn. Salȇ dewȋyê di jȋyana Ȇzdȋyan da bûyarȇn tragîk didane pey hev… Gel nȇzȋkbûna lȇya reș, ya malwȇran texmȋn dikir û nerehet bû. Xastina teva demezirandina rȇvabirȋke olȋ û…
Șemoyê Hemo Têmûrov (1898-1966)Eskerê Boyîk
Salên 1914-1920 î ji bo Êzdîyên Serhedê dema here dijwer bû. Șerê cihanê yê ewlin dinya tev li hev kiribû, herêma Serhedê bûbû meydana șer û dewên xezeb. Roma reș, wek lêya zulmê berbi Kovkasê dikșîya û li ser rêya xwe ҫi hebû wêran dikir. Salên ji alîyê Tirka va komkujîya Ermenîya û Kurden Êzdî bû. Êzdîyên Serhedê li ber pirsa hebûn-nebûnê sekinî bûn. Cînar jî wan hatibûn xezebê. Erd li bin lingê wan da dișewitî. Cihanê da kes haj tragêdîya Êzdîyan nîbû. Heta medîya Ermenîya jî derheqa hevkarên xwe yê Êzdî da nedinivîsîn. Tu piștgirî, alîkarîya madî û moralî wan ra tune bû. Xelkê milk û mal, gund û warê xwe hîștibûn, bo serê…
Șemoyê Hemo Tȇmûrov (1898-1966)Eskere Boyik
Salȇn 1914-1920 ȋ ji bo Ȇzdîyȇn Serhedȇ dema here dijwer bû. Șerȇ cihanȇ yȇ ewlin dinȋya tev li hev kiribû, herema Serhedȇ bûbû meydana șer û dewȇn xezeb. Roma reș, wek lȇya zulmȇ berbi Kovkasȇ dikșȋya û li ser rȇya xwe ҫi hebû wȇran dikir. Salȇn ji alȋyȇ Tirka va komkujȋya Ermenȋya û Kurden Ȇzdȋ bû. Ȇzdȋyȇn Serhedȇ li ber pirsa hebûn- nebûnȇ sekinȋ bûn. Cȋnar jȋ wan hatibûn xezebȇ. Erd li bin lingȇ wan da dișewitȋ. Cihanê da kes haj tiragȇdȋya Ȇzdȋyan nȋ bû.Heta medîya Ermenîya jî derheqa hevkarên xwe yê Ȇzdî da nedinivîsîn. Tu piștgirȋ, alȋkarȋya madȋ û moralȋ wan ra tune bû. Xelkȇ milk û mal, gund û warȇ xwe hȋștibûn, bo…
Ҫerkezȇ Reș/Eskere Boyik
Heyf, Ҫerkezȇ meyȋ Reș zû xwetir ji Emir xwest. Ew nava rewșembȋrya Kurdȇ Sovȇtȇ da yȇ herȋ gȇnc bû… Wî karibû hȇ gelek berhemȇn giranbiha ji pey xwe bihȋșta. Gelek xwestin, xewn û xiyal nȋvcȋ hȋșt. Lȇ ҫi jȋ pey wȋ ma xizneke zȇrȋn e nava Edebyeta kurdȋ da. Keremkin, bixûnin vȇ helbesta șayȋr. Helbesteke pir delal e. ANKÊTA Navê min? K’ême? – K’eremkin-Ҫerkez,- Sîyarkirî li Reș-min xweș tȇ ew bor! (Him jî ji rengê xwe narevim ez, Ҫerm jî ne kince-biguhezȋ bi dor. Bavê min mîna kal û bavê xwe Șivane li ҫiya, nav e’wrȇ sar da, Pispore, zane qedrê nave xwe, – Due’ayê cola dibarin serda. Diya min jî mîna pîrika û dê…
Oxir be tera Barȋyȇ bira/Eskere Boyik
Cabeke xemgîn ji Welatê Qazaxistanȇ, bajarȇ Almatayê gihȋște me. Dengȇ mirinȇ zû bela dibe. Hogirȇ minȋ qelemȇ, nivȋskarȇ meyȋ pir emek û hȇja Barîyȇ Bala ҫûye rhema Xwedȇ. Ku bȇjȋ ȋro Kurdan hȇlȋn ҫȇ nekirin e? Bi hezara km ji walatê xwe dûr, ji hev dûr. Em bi tȇlȇfonȇ bi hevra diaxivȋn. Dilȇ helbestvanȋ nazik dûr va bi hisret û kesera welatȇ wȋ Kurdistanȇ lȇ dixist. Axȋna wȋ azadya welêt bû: Geh sêfîl bûm, geh kesîi bûm boy huba te, Bûme kizik, her gav helîyam ez seba te, Por sipî bû, ser zimîn e tim nave te, Roj bihata, min bidîta azaya te. Lê qeder hê gelê Kurd ra nakene. Caba her xwestinekê keser û…
Wêneyê Eskere Boyik. Eskere Boyik 2018 Gulan 21 SIMOYÊ ŞEMO-90
Simoyê Şemo (1927-2000) ji pey qedandina dibistana navîn ya gundê xwe: Şênavanê li ku Ermenî û Êzdî bi tevayî dijîtin, ew li zozana rastî zilamekî Ermenî yê bi navê Xaçîk tê. Zilam hatibû mêvanya oba wan . Xaçîk jî qedera jîyana wî ya pêşîrojê safî dike. Zilamê Ermenî şedetnema wî ya dewî anîna dibistana navîn jê hildide û dibêjê filan rojê were bajarê Yêrêvanê, filan adrêsê. Berxvanê pispor, kerê berxê xwe dispêre hevalê xwe (Hevalê wî jî Sihîdê Îbo bûye, nivîskar û profêsorê bijîşkîyêyî yê pașîrojê bi nav û deng.*) roja kivşkirî bi wê adrêsê diçe Yêrêvanê. Derdikeve ku wur xwendinxana doxtorîyê ye ew Xaçîk jî berpirsyarê wê xwendinxanê ye. Wusa Simo dibe xwendevanê wê…
DAYKA MIN/Eskere Boyik
Ev sûret sala 1949 a hatȋye kișandin. Li rex Dayka xwe: Gulîzera Ûsiv begê ezim, li ser pȇșa dayka min lawȇ apȇ min Yûra ye, kȇlekȇ lawȇ apȇ min ê din Mûsa.ye Lawkȇ sekinȋ birayȇ min e Casim. *** Cabek hatȋye ez dûrim, Ne rê heye, ne guman, Ji wê caba dil bi êş, Bûme warekî wêran. Teyax nekir dilê dê, Dayka min ax, helȋya çû, Bû keserek bê hêsir, Şemaleke şewq bê dû. Li nav şeva mine reş Bû hinek şewq-ronayî, Bû stȇrkek nûre geş Vê xerîbȋya bêxweyî. Dayka min çû bû zȋyaret, Bû Lalişek Nûranî, Bû sond, due’a û berat Çengek axa batinî. Bû Kanîya Sipî û Zimzim, Min ra bû Hec û…
Temoyê kurê Mamoyê Dasinî kiya?Tariq Heso
Temoyê kurê Mamo êke ji qehremanên Ezdî berevanî ji Ol û Ax, Ziman, kiltûrê xwe kirya. Dayîk bûyê devera Qersêya û xelkê gundê Sînekêya li bakûrê kûrdistanê ji binemalek Êzdayîya û berevanê ji Ola Ezdayî kirya bi hemo hêza xweva wek şervanek bixîretu xêrxewaz jibo miletê roj persta serê xwe daya li wextu demên firmanên giran, li sala 1870 li hêla serhedê û Qersê dijî dagîrkerên Erebên Îslamî dema hêrş dikrin ser deverên wane bi palpiştiya Empratotiya Osmanî, her linav beyîna 1875 – 1879 êkgirtineg pêkanî ligel Îsa Axaî jibo berevanî kirnê ji Ax û namûsa gelê xwe piştî nav û dengê wî pir belavebûyî bi mêranî li deverê wek serkirdeyek leşkerî hat qebûlkirin dijî…