شهڕێ سهرێ ئهرهدنا و خاچا سۆر/رزگار کێستەیی
خهلهکا ( 3 ) و دوماهیێ
زیانێن دوژمنی دڤی شهڕی دا 75 کوشتی بوون، کو ناڤ و پێزانینێن 26 ژ وان ل دهف من دپاراستینه، تهرمێن 31 ژ وان مابوونه د مهیدانا شهڕی دا. دیسان 62 ژی بریندار ببوون.
ههتا بهربهرکێ ئێڤاری مهیدانا شهڕی ههتا جادا ناڤبهرا ئینشکێ و ئهرهدنا، مه ههمی کێوماڵ (تمشیط) کر و دهستکهفتێن خوه مه کۆمکرن کو بڤی شێوێ خوارێ بوون:
تۆپهکا 60ملم، ئێک BKC، ئێک ڕهشاشا دکتاریوف، 2 دهزگایێن بێتهلێ یێن راکال، 41 کلاشینکۆف و لگهل ههژمارهکا مهزنا گولله و فیشهکێن جۆربهجۆر و پیدڤیێن لهشکهری.
شهڕ ب دوماهی هات. وهکی ئاشێ ئاڤ ژێ گرتی، دهڤهر ئارام و بێدهنگ بوو. پشتی ل ههموو جهێن گرنگ مه خالێن زێرهڤانیێ داناین، ئهم هاتینه ناڤ گوندی. د بهر شهڕی ڕا ههمی مالێن گوندی خوارنێن مشه و ههمهجۆر چێکربوون بۆ شهڕکهرێن پێشمهرگه و بهرگری مللی. ئهز و چهند ههڤالهک ل ماڵا ههڤالێ مه یێ پێشمهرگه سهعیدێ حسهینێ مریهمێ یێ ئهرهدنی بووین. ههتا مه خوارن خواری، کابانیا ماڵێ ئاڤ ژی بۆ مه گهرمکر، دا سهرێن خوه بشۆین. ئێدی دهم یێ بهرهڤ رۆژئاڤابوونێ ڤه دچیت. لێ هێشتا رۆژ چهند وهریسهکا یا بلنده ل سهر کۆمتێن چیایێ مهتینا. ئهزێ د گهرماڤۆکا مالا سهعیدی ڤه خۆ دشۆم، من هند دیت ب ئێکجار شێلکهکا دژوارا گولله تۆپێن 150ملم و 175 ملم وهکی تاڤیا بارانێ وهریانه سهر گوندی و ب تایبهتی ئالیێ رۆژههلاتێ گوندی، کو هندهکا مالێن خوه دابوونه بهر وی کهڤری، ب وێ مهرهمێ کو ژ تۆپبارانێ بێنه پاراستن. شێلکا گولله تۆپا بدروستی کهفته سهر وان مالا، لێ نه تۆپهک و دوو، دا بێژی ئاسمان ههموو بۆ گولله تۆپ و هاته خوارێ. گوند دناڤ تۆز و خولپهلێلێ دا ووندا ببوو. هێشتا سابینا ب سهر و چاڤێن من ڤه. من هند دیت دهنگێ گری و ههوارا ژ ناڤ وان مالان بلند بوو. من زوو ترارهکی ئاڤێ ل خوه کر و کارێ خوه کر و دهرکهفتم و مه تڤهنگێن خوه ههلگرتن و بهرێ خوه دا جهێ تۆپبارانێ و هێشتا تۆپ بهردهوام ژ سهرسنکێ یێن تێن و دبارنه سهر سهرێ گوندیان. دهمێ ئهم گهههشتین مه دیت کو پێشمهرگێ ڕێکخراوا چارچرا نایف عومهر خالد ئهرهدنی و خانما ههڤالێ مه یێ پێشمهرگه رهمهزان سهعیدی ئهرهدنی، ئیران نهجمان گهنجۆ و منیرا یوسف خانما ههڤالێ مه یێ شههید رهمهزان محمهد عبدالرحیم ئهرهدنی یێن شههید بووین. ههردوو پێشمهرگێ ڕێکخراوا چارچرا عسمهت محمهد حهسهن ئهرهدنی و عهلی جهرگیس ئهرهدنی و حهلیما حهمید خانما ههڤالێ مه عیسا مستهفا ئهرهدنی و زارۆکهکێ چلکدارێ سهلام شهعبان سلێمان ئهرهدنی بریندار بوون، کو پاشی ئهو زارۆک ژی ب وان برینا شههید بوو.
پشتی مه شههید ڤهشارتین و بریندار ڤڕێکرینه مشارا بهرواری بالا بۆ چارهسهریێ، وێ شهڤێ ئهم ماینه ل گوندی. ب شهڤ گوندیان بڕیاردا کو سپێدێ مالێن خوه بارکهن و بچنه مشارا بهرواری بالا. سپێدهیا رۆژا 6/9/1987 مه هاری وان مال بارکرن. پاشی کۆمبوونهکا رێکخراوێن لهشکهری هاتهکرن ل سهر هندهک خالان، ئێک ژ وان تۆپباراناکرنا بارهگایێ هێزا مهلکۆی ل ئینشکێ و پلانا بهێت یا پاراستنا ڤێ دهڤهرێ و ڕاکرنا تهرمێن کوشتیێن دوژمنی ژ مهیدنا شهڕی و ڕادهستکرنا وان بۆ مرۆڤێن وان. دیسان بڕیار هاتهدان کو ڕێکخراوا مه (شرین) ژ بهر کو د شهڕی دا گهلهکێن وهستیاین بچنه مشارا بهرواری بالا بێنا خوه ڤهدهن ڕێکخراوێن 11 ئادارێ، پیرس، تیاری و چارچرا دێ مینن ژ بۆ پاراستنا دهڤهرێ و ڕادهستکرنا تهرمان.
نێزیکی دهمژمێر 4 پشتی نیڤرۆ مه ب تۆپا 82ملم و دۆشکا بارهگایێ هێزا مهلکۆی ل ئینشکێ گوللهبارانکر، لگهل چهپهرێن بانێ شکهفتا ئینشکێ و چهپهرێن دۆرا ب RPG و BKC یان. پاشی ڕێکخراوا مه ئهم هاتینه گهلیێ دهرگهلا موسا بهگێ. د. رۆژ وی دهمی ل گهلیێ بێشیلێ ل بارهگایێ لژنا ئامێدیێ بوو. کهیفا وی گهلهک ب سهرکهفتنا پێشمهرگهی هاتبوو، وی نامهیهکا پیرۆزبایی و دهستخوهشیێ لگهل دوو پهزا وهک دیاری بۆ مه ڤڕێکرنه گهلیێ دهرگهلێ. مه ههردوو پهز ڤهکوشتن و پێشمهرگا ههم باڵاڤێن خوه کرن و ههم ژی گۆشت خوار و بێنا خوه ڤهدا. جههوهر ئهرهدنیێ جێگرێ بهرپرسێ ڕێکخراوا مه ژی وێ رۆژێ ماڵا خوه ژ ئهرهدنا بارکر و ئینا دهرگهلا موسا بهگێ. دهمهکی من دیت ئهڤه میرزا ئهرهدنی بابێ جههوهری هاته دهف مه. میرزا کالهمێرهکی نێزیکی 80 ساڵی بوو. ههروهسا ئهو سترانبێژهکی بناڤودهنگێ کۆشک و دیوانا بوو. رۆژا بهری هینگێ وی شهڕێ ئهرهدنا ههمی ب چاڤێن خوه دیتبوو. ئهو گهههشته ناڤ پێشمهرگهی و چوو سهر بهرهکی بلند دنیڤا پێشمهرگهی دا. وی دهستێ خوه دا بن گوهێ خوه و قێڕکرێ ب دهنگهکێ خوهش و ئازا و سهلیقهیهکا گهلهکا ب جۆش و لههڤ ئینانهکا گهلهک بشارهزایی:” ئهزێ ب سهرێ چیایێ مهتینا دا کهتم وا ب دار مازی، ئهگید و خوهشمێرێن کوردان ژ سهرێ ناڤێلا ههتا ئینشکێ ل ههڤدوو دکن گازی، لۆ لۆ برانۆ هوون پێشمهرگێن مهلا مستهفانه، تهرمێن لهشکهرێ عهرهبا بێخن وهک تویا، وان ب دیاری بهنێرن بۆ سهدامی وی بهرازی” ئو ئهو بهردهوام بوو و ب سهردا چوو. راستی وهسا خوهش و بجۆش دگۆت موویێن لهشێ مرۆڤی دبوونه زخت. جههوهری گۆتێ: باب مه سێ شههیدێن داین ژ گوندی. ستران گۆتن دڤی دهمی دا نهدروسته. ئهو هۆسا زڤڕی ب ئاوڕیهکا تیژ تهماشهی جههوهری کر و گۆتێ: کوڕێ من ئهڤ قارهمانیا دوهی ڤان خوهشمێرا ههمیا پێکڤه کری، نه ژ ههژی سترانهکێ بتنێ یه، ئهو ژ ههژی هندێ یه ئهز سێ رۆژا روونم و ل سهرێک سترانا پێ بێژم. چیه ما تۆ ژ شههید بوونێ عاجزی قهی؟ ما ته شهڕ و شوڕشێن بێ شههید دیتنه! دڤێت ئهم شهڕێ خوه بکهین و دێ شههید ژی بین و دێ سترانا ژی بێژین، کوڕێ من ژیانا مه کوردا هۆسایه. وی جارهکا دی دهستێ خوه دا بن گوهێ خوه و قێڕ کرێ. من گۆتێ: مام میرزا ته بۆچی پێر ئهڤ سترانه بۆ مه نه دگۆتن؟ گۆته من: مامۆ وه بێ ستران و ناڤتێدان خوه ل سهر جادا ئینشکێ و ئهرهدنا دا. ما ئهز دشیام سترانا بۆ وه بێژم هوین گهرم ببن و بچن خوه ل سهرسنکێ بدهن، پاشی دا نیڤهک ژ وه شههید بن.
ههڤالێن مه یێن کو ماینه ل ئهرهدنا، دهمێ مه خاترا خوه ژێ خواستی و ئهم هاتینه مشارا بهرواری بالا بۆ بێنڤهدانێ، مه ب حهنهک ڤه ناڤێ وان کره (خاچا سۆر)، چونکی ئێک ژ ئهرکێن وان رادهستکرنا تهرمان و برینداران بوو. وان ژی پشتی هینگێ ب هندهک ڕێکا پهیوهندی ب سهرسنکێ کر و پهیامهک بۆ مالباتێن وان کوشتێن ماینه ل مهیدانا شهڕی ڤڕێکر و گۆتێ: ئهم دێ تهرمێن وه ههمیا بۆ وه کۆمکهین و لگهل وان برینداران ژی یێن کو ماینه ل مهیدانا شهڕی، دێ بۆ وه ئینینه خوارێ سهر جادا ئهرهدنا -ئینشکێ، ب مهرجهکی کو تۆپخانا سهرسنکێ مه تۆپباران نهکهت. هوین ژی دڤێت تهنێ سڤیل و بێ چهک بێن، تۆمبێلا و تراکتهرا بینن دێ بۆ وه کوشتی و بریندارێن وه کهینه تێدا و بخوه ببهن. کۆمهکا ژنێن مرۆڤێن کوشتی و برینداران ژی ل گۆرهی بانگهوازیا پێشمهرگهی هاتن. ههڤالێن مه ژی رۆژا 7/9/1987 ب وهستیان و زهحمهتهکا زۆر ئهو تهرم ههمی ل وان چیا کۆمکرن و برنه خوارێ سهر جادێ و ڕادهستی مالباتێن وان کرن. هۆسا کارێ خاچا سۆر ژی ب دوماهی هات، لێ ههتا چهند ساڵهکا پشتی هینگێ ژی مه ئهو هێز ههر بناڤێ خاچا سۆر بناڤ دکر.
تێبینی:
ئهڤ وێنێن لگهل ڤێ نڤێسینێ هاتینه بهڵاڤکرن، ههمی وێ رۆژێ منێ ب کامیرا خوه گرتین.


Leave A Comment