شه‌ڕێ سه‌رێ ئه‌ره‌دنا و خاچا سۆر/رزگار کێستەیی
خه‌له‌کا (1 )
ده‌ستپێکا مه‌ها ئه‌یلولا 1987 بوو، ئاماده‌کاریێن داستانا کانیماسێ دهاتنه کرن و هێدی هێدی هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ل ده‌ڤه‌را مشارا به‌رواری باله و به‌ر مه‌تینی کۆمدبوون ژ بۆ پشکداری کرنێ د داستنا ناڤبری دا.
شه‌ڤا 4-5/9/1987 ڕێکخراوا مه (شرین) ل گوندێ کانیمه‌زنێ بوو. دمژمێر نێزیکی 5 سپێده‌هیا 5/9 بوو، ئه‌م ل سه‌ر بانه‌کی ل کانیمه‌زنێ دنڤستی بوون، به‌لێ زێره‌ڤانێن مه دهشیار بوون. ژ نشکه‌کێڤه ده‌نگێ شێلکه‌کا گه‌له‌ک گران و دژوارا چه‌کێ گران و ناڤنجی، RPG تۆپێن گران چیایێ مه‌تینا هه‌ژاند. ئێکسه‌ر ئه‌م هه‌موو ڕابووینه ڤه. هه‌رچه‌نده مه‌زانی ده‌نگێ شه‌ڕی دووری مه‌یه، لێ دیسان ژی دڤێت ئه‌م بزانین کانێ کیرێ یه، دا ئێکسه‌ر دهه‌وارێ بچین.
شه‌هید خسرو بامه‌رنی به‌رپرسێ ڕێکخراوێ بوو، جه‌هوه‌ر ئه‌ره‌دنی جێگرێ وی بوو، ئه‌ز ژی کادرێ سیاسی/ڕێخستنی یێ ڕێکخراوێ بووم. هه‌ژماره‌کا به‌رچاڤا پێشمه‌رگێن ڕێکخراوا مه خه‌لکێ گوندێ ئه‌ره‌دنا بوون. ده‌مێ ئه‌م ڕابووینه‌ڤه ئێکسه‌ر کۆمه‌کا پێشمه‌رگێن خه‌لکێ گوندێ ئه‌ره‌دنا و ژ وان ژی جه‌هوه‌ری، ره‌مه‌زانی حه‌کیمی و ره‌مه‌زان حه‌جی سه‌عیدی گۆتن شه‌ڕه ل سه‌ر ئه‌ره‌دنا و ده‌نگێ ڤی شه‌ڕی یێ ژ ئه‌ره‌دنا تێت. ڕاستی نه‌که‌فته سه‌رێ من بخۆ و من هزر کر ئه‌ڤه ته‌نێ تۆپبارانه‌کا ب تۆپێن گارن یا ژ سه‌رسنکێ تێته کرن. لێ ئه‌و د ڕژد بوون کو شه‌ڕه ل سه‌ر ئه‌ره‌دنا ژووری. ئه‌م ژی هه‌موو ڕابووین و بله‌ز مه کارێ خوه کر. مه هنده‌ک پێشمه‌رگه ڤڕێکرنه باره‌گایێ لژنا ئامێدیێ ل گه‌لیێ بێشیلێ کو وان ئاگه‌هدار بکه‌ن ل سه‌ر ڤی شه‌ڕی و هه‌روه‌سا بۆ مه چه‌کێن گران (تۆپ و دۆشکا) ژی د دویڤ مه ڕا ڤڕێکه‌ن.
ده‌مێ ئه‌م ل گه‌لیێ هه‌سپا دبن باره‌گایێ پارتیا کۆمۆنیستا ئیراقێ ڕا ده‌رباز بووین بۆ ڕه‌خێ گویلکا، شه‌هید خسروی شێلکه‌کا گولله‌یێن BKC هاڤێته ئاسمانی وه‌ک ئاگه‌هداری ژ بۆ پێشمه‌رگێن پارتیا کۆمۆنیست دا کو ئه‌و ژی دهه‌وارا شه‌ڕی بهێن، لێ مخابن ئه‌و نه‌هاتن هه‌تا کو شه‌ڕ ب دوماهی هاتی.
هه‌تا ئه‌م گه‌هه‌شتینه گوندێ گویلکا تازه هنده‌ک ژنک هشیار ببوون و ته‌نویرێن نانی هه‌لکربوون دا نانی پێژن. من گۆته جه‌هوه‌ری: دا بخۆ هنده‌ک نانی ژ ڤێرێ ببه‌ین، ئه‌م نزانین شه‌ڕ دێ چه‌ند ڤه‌کێشیت و پێشمه‌رگه نه‌شێن برسی شه‌ڕی بکه‌ن. وی به‌رسڤا من دا: هه‌ر خوله‌که‌کا ده‌می بۆ مه ب گه‌له‌کێ یه، ته های ژ ده‌نگی هه‌یه، چیایێ مه‌تینا یێ دله‌رزیت ژ به‌ر ده‌نگێ تۆپ و تانگا، ئه‌ڤ شه‌ڕه هه‌میێ ل سه‌ر سه‌رێ گوندێ ئه‌ره‌دنا، ئه‌م ئێک خوله‌ک ژی خوه گیرۆ ناکه‌ین، لێ هه‌ر هه‌ڤاله‌کێ بڤێت نانی بخۆ بینیت یێ ئازاده. ده‌مێ وی وه‌گۆتی پێشمه‌رگا هه‌میا تڤه‌نگێن خوه دانانه سه‌ر ملێ خوه و وه‌کی که‌لێن کویڤی خوه هاڤێتنه به‌ته‌نا چیایێ مه‌تینا و ئه‌و ژێهه‌لیێ هندێ ڕک و درێژ ب ده‌مه‌کێ گه‌له‌ک کورت بڕین و سه‌رکه‌فتنه سه‌رێ چیایێ مه‌تینا هنداڤی گوندێ ئه‌ره‌دنا ژووری.
ده‌مێ ئه‌م سه‌رکه‌فتین تازه ئه‌م تێگه‌هه‌شتین کانێ چ حه‌شر و قیامه‌ته ل سه‌ر سه‌رێ گوندی. ده‌مێ مه ته‌ماشه‌کری، مه دیت کو هێرشا دوژمنی ژ دوو به‌ره‌یاڤه یا تێته کرن ل سه‌ر گوندی. به‌ره‌یێ ئێکێ: دوژمن ب شه‌ڤ ب هێزه‌کا مه‌زن و ب دزیڤه یێ ل ئینشکێ سه‌رکه‌فتیه سه‌رێ ناڤێلا، ل باکوورێ رۆژهه‌لاتێ گوندی و ب سرتا چیای یا رۆژهه‌لاتێ باکوورێ گوندی ڤه یا هاتیه هنداڤی گوندی و هێرشا خوه ب هه‌موو جۆرێن جه‌کی یا ده‌ستپێکری. به‌ره‌یێ دوو: هێزه‌کا دیا دوژمنی ب تۆمبێل و پانزه‌ر و تانگا یا ژ ئینشکێ ڤه به‌ره‌ڤ رۆژئاڤای ڤه هاتیه سه‌ر جادا ناڤبه‌را گوندێن ئه‌ره‌دنا ژێری و ئه‌ره‌دنا ژووری و وان ژی ل وێرێ ژ باشوورێ گوندی ڤه ب پشته‌ڤانیا تانگ و پانزه‌را هێرشا خوه یا به‌ره‌ڤ گوندی ڤه ده‌ستپێکری. د هه‌مان ده‌م دا تۆپێن گرانێن 150ملم و 175ملم ژ سه‌رسنکێ به‌رده‌وام یێ چەپه‌رێن به‌رگری مللی و گوندی و دۆرێن گوندی تۆپباران دکه‌ن. هه‌لبه‌ت هێزا به‌ڕه‌ڤان کرنێ ژ گوندی ته‌نێ به‌رگری مللی و خه‌لکێ گوندی بوون و چ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ل گوندی نه‌بوون وێ شه‌ڤێ.
به‌ڕه‌ڤانیکه‌رێن گوندی ژی خوه کربوونه دوو پشک، پشکه‌کێ ل باشوورێ گوندی به‌رسینگێ هێرشا دوژمنی گرتبوو و پشکا دی ژی ل باکوورێ رۆژهه‌لاتی. ل ڤی به‌ره‌ی ده‌مێ دوژمن ب شه‌ڤێ هاتی هه‌ما بێژه ئه‌و چیا هه‌میێ گرتی، ژبلی کوخکه‌کێ بلند کو دکه‌ڤیته هنداڤی گوندی، ئه‌و تنێ مابوو ده‌مێ وان ده‌ست شێلکا ئێکێ یا گوللا کری، لێ شه‌ڕکه‌رێن گوندی وه‌کی برووسکێ گه‌له‌ک زوو خوه گه‌هاندبوو وی کوخکی و نه‌هێلابوو دوژمن وی بگریت و وان ل وێرێ شه‌ڕه‌کێ قاره‌مانانه کربوو. بیرا من تێت ئێک ژ وان قاره‌مانان شه‌هید زه‌عیم ئه‌ره‌دنی بوو. نه ته‌نێ ئه‌و شیابوون وی کوخکی بپارێزن و نه‌هێلن دوژمن پێشڤه بێت. لێ هه‌روه‌سا هه‌تا کو ئه‌م گه‌هه‌شتینه هه‌وارا وان، ئه‌و شیابوون چه‌ند دژه هێرشا ژی بکه‌نه دوژمنی و چه‌ند چه‌په‌رێن دی ژی ده‌ست بیننه ده‌ر و چه‌نده‌کا ژ دوژمنی بکوژن و چه‌ک و فیشه‌کێن وان وه‌ک ده‌ستکه‌فت ڕاکه‌ن و شه‌ڕی پێ بکه‌ن. ل به‌ره‌یێ باشوورێ گوندی ژی شه‌ڕه‌کێ مێرانه هاتبوو کرن. به‌رگری مللیه‌ک ل وی به‌ره‌ی ژ ڕانێ خوه بریندار ببوو، ب ناڤێ حەسەن تاهر ئەرەدنی.
ده‌مێ ئه‌م گه‌هه‌شتینه هنداڤی گوندی دنیاخراببوون بوو، ته باوه‌ر نه‌دکر ئه‌ڤ شه‌ڕه و ئه‌ڤ هێزا هنده مه‌زن و ئه‌ڤ هه‌موو چه‌کێن گران، هه‌می یێ ل سه‌ر گونده‌کی و چه‌ند به‌رگری مللیێن وی هاتینه ئاراسته‌کرن، دابێژی ئه‌ڤه شه‌ڕێ ناڤبه‌را له‌شکه‌رێ دوو ده‌وله‌تانه. ده‌مێ من ڕه‌وش وه‌سا دیتی، من هزرکر ئه‌گه‌ر 10 خوله‌کێن دی ئه‌م نه‌گه‌هینه گوندی، نه‌دووره گوند بکه‌ڤیت و بێته داگیرکرن. ژ به‌ر هندێ پێشنیارا من ئه‌و بوو کو ئه‌م بێ گیرۆبوون ڕاست خوه بگه‌هینینه ده‌ف شه‌ڕکه‌رێن گوندی، دا بشێین گوندی بپارێزین. لێ جه‌هوه‌ر ئه‌ره‌دنی وه‌کی هه‌ر جار ب پلان و ته‌کتیکێن خوه یێن گه‌له‌ک سه‌رکه‌فتیێن شه‌ڕی، گۆته من: ئه‌ز ڤان شه‌ڕکه‌رێن مه باش ناسدکه‌م، هه‌تا ئێک ژ وان ساخ بیت ئه‌و ناهێلن دوژمن بگه‌هیته گوندی. ژ به‌ر هندێ تۆ د خه‌ما گوندی دا نه‌به. ڕاسته ئه‌گه‌ر ئه‌م خوه بگه‌هینینه ده‌ف وان و لگه‌ل وان هێرشێ بکه‌ینه دوژمنی، دێ ئێکسه‌ر دوژمنی شکێنین، لێ وی ده‌می هێزا دوژمنی دێ پاشدا ڕه‌ڤیت و بێ زیان دێ ژ ده‌ستێن مه ده‌رکه‌ڤیت. ژ به‌ر هندێ ئه‌م دێ نوکه هه‌ڤالێ خوه حه‌سه‌ن بامه‌رنی (کوڕێ شه‌هید عه‌لیێ حه‌یده‌رێ بامه‌ڕنی) لگه‌ل BKC دانینه سه‌رێ ڤی کوخێ بلند، کو یێ زاڵه ل سه‌ر چه‌په‌رێن دوژمنی. بلا ئه‌و مه بپارێزیت و ئه‌م دێ ژ ئالیێ ناڤێلا ڤه، رۆژهه‌لاتی ڤه، جهێ دوژمن لێ بسه‌رکه‌فتی، دێ هێرشێ که‌ینێ و ژ ئالیێ رۆژئاڤا ژی ڤه به‌رگری مللی یێ شه‌ڕه‌کی باش لگه‌ل دکه‌ن. هۆسا ژی ڕێکا ڕه‌ڤا دوژمنی ته‌نێ دێ بیته ئالیێ باشوورێ به‌ره‌یێ شه‌ڕی. باشوور ژی هه‌موو زنار و ڵاتن، چه‌ند ده‌ریکه‌کێن کێم نه‌بن، ئه‌گه‌ر نه مرۆڤ نه‌شێت د وان ده‌را دا بخوار بکه‌ڤیت. هۆسا ئه‌م و هێزا به‌رگری مللی دێ هێزا دوژمنی دناڤبه‌را خوه دا ب ئێکجاری ژ ناڤ به‌ین.
ئه‌نجامدانا پلانا جه‌هوه‌ری ده‌ستپێکر. هێزا پێشمه‌رگه‌ی بخوارکه‌فتن تا کو گه‌هه‌شتینه نێزیک ڕێکا ژ سه‌ر ناڤێلاڤه تێت بۆ گوندی.
د خه‌له‌کێن بێن دا چاڤه‌ڕێی ڕوودانێن بالکێش بن.
تێبین:
ئه‌ڤ وێنێن لگه‌ل خه‌له‌کێن ڤێ نڤێسینێ تێنه به‌ڵاڤکرن، هه‌موو وێ رۆژ منێ ل مه‌یدانا شه‌ڕی ب کامیار خوه گرتین
Leave A Comment